
Kendi biyolojik materyal ile Tüp Bebek (IVF): hazırlık, öneriler ve aşamalar
Çiftin kendi yumurtaları ve spermleri kullanılarak yapılan tüp bebek (IVF), ebeveynlerin gelecek çocuklarıyla tam genetik bağlarını koruyarak kısırlığın üstesinden gelmelerine imkân veren bir yöntemdir. Programın başarılı olması için, endikasyonları ve kontrendikasyonları anlamak ve her aşamada uzmanların tavsiyelerine titizlikle uymak önemlidir.
Kendi biyolojik materyal ile IVF endikasyonları
- Tüplere bağlı infertilite (rahim tüplerinin olmaması veya tıkalı olması).
- Erkek faktörü (düşük sperm kalitesi, hareketli sperm sayısının azlığı).
- Doğal yolla gebeliği zorlaştıran endometriozis.
- Kadının yaşı 42’ye kadar, yumurtalık rezervi korunmuşsa.
- 1–2 yıl boyunca doğal yolla gebelik denemelerinin başarısız olması.
IVF kontrendikasyonları
- Ciddi somatik hastalıklar (kalp-damar, onkoloji, kontrolsüz diyabet).
- Gebeliği imkânsız kılan doğuştan veya sonradan edinilmiş rahim anomalileri.
- Üreme sisteminde aktif enfeksiyon ve iltihabi süreçler.
- Gebeliğin kontrendike olduğu psikiyatrik bozukluklar.
- Yumurtalık rezervinin tamamen tükenmiş olması (bu durumlarda donör programı uygulanır).
Programa hazırlık
Kadın için
- Tetkikler: hormon profili, pelvik ultrason, smear, enfeksiyon testleri, genel ve biyokimyasal kan testleri.
- Sağlık düzenlemesi: kilo normalizasyonu, sigara ve alkolden uzak durma, kronik hastalıkların tedavisi.
- Vitamin desteği: folik asit, D vitamini, omega-3.
Erkek için
- Spermiyogram ve MAR testi.
- Ürolojik veya enfeksiyöz sorunların tedavisi.
- Alkol, sigara ve aşırı ısınmadan (sauna, sıcak banyo) kaçınma.
Hormon ilaçlarıyla stimülasyon aşaması
Ana hedef birkaç olgun yumurta elde etmektir. Öneriler:
- İlaçların kullanım şemasına sıkı sıkıya uymak (enjeksiyonlar aynı saatte yapılır).
- Ultrason ve hormon takibi — genellikle döngü başına 3–4 kontrol.
- Hafif diyet: daha fazla protein, daha az yağlı ve kızartılmış yiyecek.
- Fiziksel aşırı yüklenme ve stresten kaçınmak.
- Yeterli sıvı alımı — aşırı yumurtalık stimülasyonu sendromu riskini azaltmak için.
Yumurta toplama (pansiyon) öncesi öneriler
- 3–5 gün cinsel perhiz.
- Alkol ve ağır yiyeceklerden uzak durmak.
- İşlemden 8 saat önce son yemek.
- İşlem günü aç karnına olmak.
- Sakin kalmak: işlem anestezi altında yapılır ve ağrısızdır.
Embriyo transferi öncesi öneriler
- Endometriyumun hormon tedavisiyle desteklenmesi.
- Protein ve vitamin açısından zengin hafif beslenme.
- Stres ve aşırı yorgunluktan kaçınmak.
- Cinsel ilişkiden uzak durmak.
Embriyo transferinden sonra
- Sakin yaşam tarzı: daha fazla dinlenmek, daha az fiziksel yük.
- Aşırı ısınmadan (sauna, sıcak banyo), ağır spordan ve zıplamalardan kaçınmak.
- Doktorun reçete ettiği destek tedavisi (progesteron, bazen aspirin veya heparin).
- Hafif fiziksel aktivite (açık havada yürüyüş).
- Duygusal denge — stres implantasyon ihtimalini azaltır.
- İlk β-hCG testi — transferden 10–12 gün sonra.
Gebelik boyunca ve doğuma kadar öneriler
- Kadın doğum uzmanı tarafından düzenli takip.
- Tüm reçetelere sıkı sıkıya uyulması: destekleyici hormon tedavisi, vitaminler.
- Orta düzeyde aktivite — yüzme, hamile yogası.
- Doğru beslenme ve kilo kontrolü.
- Zamanında tarama testleri ve ultrason.
- Kliniğin uzmanlarının gözetiminde doğuma hazırlık.
Sonuç
Kendi biyolojik materyaliyle IVF, zorlu ama etkili bir şekilde çocuk sahibi olma yoludur. Programın başarısı büyük ölçüde doğru hazırlığa, stimülasyonun dikkatli yönetimine ve çiftin doktor tavsiyelerine her aşamada — tetkiklerden beklenen doğuma kadar — sorumlulukla yaklaşmasına bağlıdır.
